Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (Split Payment I)

Od 1 listopada ustawodawca wprowadził w przypadku niektórych zakupów towarów i usług obligatoryjne stosowanie mechanizmu podzielonej płatności. Ma on zastąpić dotychczas stosowane przy niektórych transakcjach odwrotne obciążenie. Po 31  październiku odwrotne obciążenie nie będzie stosowana, chyba że:

  • dostawa lub usługa była dokonana przed 1 listopada, a obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października;  
  • względnie usługa lub dostawa została dokonana po 31 października, ale faktura została wystawiona przed 31 listopada.

Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie występował w przypadku łącznego wystąpienia następujących przesłanek:

  • transakcja jest dokonywana między podatnikami VAT,
  • wartość brutto faktury wynosi 15 tys. zł lub więcej,
  • faktura zawiera choć jedną pozycję towaru lub usługi wymienionej w zał.15 do ustawy o VAT

W przypadku wystąpienia tych wszystkich warunków sprzedawca ma obowiązek zamieszczenia na fakturze wystawianej dla podatnika VAT adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, a nabywca, przy zapłacie za tę fakturę, ma obowiązek zastosować mechanizm podzielonej płatności co najmniej, do pozycji faktury które występują w załączniku nr 15. Przykład: Łączna kwota faktury – 20.000,00 zł a na fakturze jest jedna pozycja z załącznika nr 15 na kwotę brutto 100,00 zł (netto 81,30 zł; VAT 18,70 zł), kupujący ma obowiązek zastosować mechanizm podzielonej płatności do tej pozycji.
Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczy również zapłaty zaliczki.

Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności jest niezależny od umieszczenia przez sprzedawcę adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, tzn. brak tej adnotacji na fakturze nie powoduje braku obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności jeżeli wystąpiły wszystkie warunki do stosowania,   i odwrotnie, zamieszczenie takiej adnotacji w przypadku braku obowiązku – nie powoduje tego, że taki obowiązek powstaje.
 

Analizując warunki stosowania mechanizmu podzielonej płatności trzeba zwrócić uwagę że podatnikiem VAT jest każdy przedsiębiorca, niezależnie od tego czy rozlicza VAT jako podatnik VAT czynny, czy też wykonuje tylko czynności zwolnione z VAT, również ze względu na obroty do 200 tys. zł. Podatnikiem VAT mogą być też inne osoby, np. wynajmujący nieruchomość lub ruchomości jak i stowarzyszenia czy fundacje (mimo, ze korzystania ze zwolnienia z VAT i nie rozliczania tego podatku).
 

Bardzo ważna jest też zawartość załącznika nr 15 do ustawy o VAT. Trudno przytaczać go w całości (obejmuje 150 poz.), ale trzeba zwrócić uwagę, że zawiera on m.in. węgiel, koks, brykiety i inne paliwa, metale, komputery,  dyski HDD i SSD, telefony komórkowe w tym smartfony, odbiorniki telewizyjne, aparaty fotograficzne i kamery cyfrowe, akumulatory, części do silników, kasety z tuszem i tonery do drukarek, sprzęt elektryczny, części i akcesoria do samochodów, odpady i surowce wtórne, benzyny i oleje napędowe oraz różne roboty budowlane.
 

Ustawodawca wprowadził obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego przez podatników VAT (czynnych i zwolnionych) dokonujących choćby jednorazowego zakupu jakiegokolwiek produktu ujętego w wymienionym załączniku 15 do ustawy niezależnie od wartości zakupu. Tak więc praktycznie każdy powinien mieć rachunek rozliczeniowy i zgłosić go w CEIDG.
(18.10.2019)