Rozliczania samochodów osobowych od 1 stycznia 2019

Od 1 stycznia wejdą zmiany w podatkach dochodowych, w różnym stopniu dotyczące różnych podatników. Poniżej zmiany, które dotyczą rozliczenia samochodów osobowych.
Dla podatku dochodowego, zarówno od osób fizycznych jak i osób prawnych, samochód osobowy jest zdefiniowany jako pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkami, którymi są m.in.
a) pojazdy samochodowe mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
– klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
– z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
b) pojazdy samochodowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Biorąc pod uwagę zasady zaliczania wydatków na używanie samochodów  osobowych do kosztów uzyskania przychodów, samochody te można podzielić na trzy grupy:

1. Stanowiące własność podatnika – osoby fizycznej i jednocześnie nie będące składnikiem majątku przedsiębiorstwa – dotychczas rozliczane tzw. „kilometrówką” – na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu. Obecnie nie będzie konieczności prowadzenia tej ewidencji – do kosztów będzie można wprowadzić jedynie 20% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania takich samochodów osobowych oraz 20% składek na ubezpieczenie tego samochodu.

2. Drugą grupę pojazdów samochodowych stanowią samochody osobowe nie należące do w/w grupy, a które są używane w sposób mieszany (tj. częściowo wykorzystywane są na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, częściowo zaś do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą przez podatnika), niezależnie czy podatnikiem jest osoba fizyczna czy osoba prawna. W przypadku takich samochodów do kosztów uzyskania przychodów można będzie zaliczać 75% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania takich samochodów osobowych oraz składkę na ubezpieczenie samochodu w części odpowiadającej wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia nieprzekraczającej 150.000 zł, natomiast pozostała część wartości samochodu przyjętej do celów ubezpieczenia nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu.

3. Trzecia grupa to samochody, które są wykorzystywane wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą podatnika (osoby fizycznej lub prawnej). W przypadku takich samochodów do kosztów uzyskania przychodów zaliczać będzie można:
1)  całość wydatków z tytułu kosztów używania takich samochodów,
2)  składki na ubezpieczenie w części odpowiadającej wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia nieprzekraczającej 150.000 zł.
Aby samochód mógł być zaliczony do tej grupy będzie konieczne prowadzenie przez podatnika ewidencji przebiegu na potrzeby VAT, chyba że ustawa o VAT daje prawo do odliczenia 100% VAT i jednocześnie zwalnia podatnika z obowiązku prowadzenia ewidencji (np. samochody na sprzedaż).

Zmieniony został limit wartości początkowej, do którego odpisy amortyzacyjne mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Został on podwyższony z równowartości 20.000 euro na 150.000 zł, a dla samochodów elektrycznych, po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej, będzie podwyższony do 225.000 zł.

Samochody zaliczane do drugiej i trzeciej grupy nie muszą być własnością podatnika. Mogą być użytkowane na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej podobnej umowy. Koszty uzyskania przychodów wynikające z umów zawartych lub zmienionych po 31 grudnia 2018 dla samochodów o wartości przekraczającej 150.000 zł (225.000 zł dla samochodów elektrycznych) będą ograniczone do  części opłat wynikających ze tych umów (np. rata leasingowa, czynsz najmu) w części odpowiadającej udziałowi 150.000 zł (225.000 zł w przypadku samochodów osobowych będących pojazdami elektrycznymi) w wartości samochodu określonej w umowie.

[tekst zawiera najważniejsze zmiany i nie jest szczegółowym omówieniem zmian obowiązujących od 2019 roku]